👤

Omów przebieg drugiej wolnej elekcji w Rzeczypospolitej Obojga Narodów​.

Odpowiedź :

Druga wolna elekcja miała miejsce w 1575 roku. Była to pierwsza elekcja, na której w zasadzie dokonano podwójnego wyboru. W senacie bowiem swoich stronników miał cesarz Maksymilian II Habsburg, natomiast szlachta średnia i posłowie raczej popierali innego kandydata. Z początku myślano o "kandydacie Piaście": sugerowano Jana Zamoyskiego lub Mikołaja Sienickiego, ale rozważano też kandydaturę Stefana Batorego. Ostatecznie wybrano właśnie Batorego i Maksymiliana II. Maksymilian II jednak był pewny, że to właśnie on zostanie królem, w związku z czym nie śpieszył się zbytnio z dotarciem do Polski i koronację. Inaczej postąpił Batory, który bardzo szybko przybył do Polski. 18 stycznia 1586 roku zwolennicy Batorego zwołali zjazd pod Jędrzejowem i następnie zajęli Kraków. Batory przyjechał do Polski, wziął ślub z Anną Jagiellonką i został koronowany na króla Polski. W ten sposób zdobył władzę, a marzenia Maksymiliana o koronie zostały przekreślone.

Elekcja w 1575 roku była bardzo interesującym wydarzeniem, z perspektywy późniejszych dziejów Polski. Elekcja ta pokazała, że problem podwójnych elekcji i rywalizacji kolejnych kandydatów o władzę jest bardzo realny i może stanowić poważne zagrożenie. Problem ten ujawni się w bardzo poważny sposób w XVIII wieku.