👤

Przedstaw roznice pomiedzy francuska monarchia absolutną, a monarchia parlamentarna w Anglii.

Odpowiedź :

Czym różniły się monarchia absolutna we Francji od monarchii parlamentarnej w Anglii?

Absolutyzm i parlamentaryzm tworzą dwa odmienne oblicza monarchii. Kluczowe różnice obu ustrojów można przedstawić na przykładzie dwóch XVII-XVIII-wiecznych państw europejskich: Królestwa Anglii a od Aktu Unii z 1707 r. Wielkiej Brytanii oraz Królestwa Francji w latach panowania Ludwików: XIII, XIV, XV i XVI.

Podstawami monarchii parlamentarnej w Anglii i Wielkiej Brytanii były takie dokumenty, jak Habeas Corpus Act z 1679 r. oraz Ustawa o prawach (Bill of Rights) z 1689 r., a także Act of settlement, czyli akt o następstwie tronu z 1701 r. Wprowadzały one między innymi:

  • nietykalność osobistą każdemu obywatelowi. Nikt nie mógł być aresztowany bez nakazu sądu, a zarzuty musiały być przedstawione w ciągu jednego dnia,
  • ograniczenie władzy króla na rzecz parlamentu. Z czasem doprowadziło to do pełnienia przez władcę wyłącznie funkcji reprezentacyjnych,
  • Wolność wypowiedzi na regularnie zwoływanych przez króla obradach parlamentu,
  • Obowiązek kontrasygnaty (czyli podpisania dokumentu również przez premiera lub właściwego ministra) uchwał króla i uchwał parlamentu przez króla,
  • Odpowiedzialność urzędników państwowych przed parlamentem.

Z kolei ustrój Francji opierał się na jednoosobowym zarządzaniu krajem przez króla lub pierwszego ministra (ale tylko w czasach sprawowania tej funkcji przez kardynałów Armanda de Richelieu i Julesa Mazarina). Władca kontrolował wszystkie dziedziny państwa i nie odpowiadał przed nikim za swoje działania. Parlament francuski, czyli Stany Generalne, nie był zwoływany pomiędzy ostatnimi obradami w 1614 r. a ogłoszeniem w 1788 r. obrad na rok 1789. Wpływy arystokracji zostały ograniczone przez króla przekupstwem (urzędami i ziemią), przez co urzędnicy walczyli między sobą o względy monarchy i byli mu bezwzględnie posłuszni, gdyż to przed nim odpowiadali. We Francji panowała totalna inwigilacja i cenzura, nie istniała nietykalność osobista, a policja była wszechobecna w sprawowaniu kontroli zleconej przez króla.