Władysław Szpilman, pianista pracujący w Polskim Radiu jest bohaterem filmu „Pianista“ w reż. Romana Polańskiego, ukazującego dzieje bohatera na tle II wojny światowej i Holokaustu. Film jest tez obrazem postaw człowieka w t tragicznym czasie okupacji.
Po wybuchu wojny Szpilman wraz z rodzicami, bratem i dwiema siostrami trafił do getta warszawskiego. Na utrzymanie rodziny zarabiał m.in. grając na pianinie w kawiarni "Sztuka", dzięki czemu stał się osobą znaną i popularną, co później pomogło mu, niemal cudem, uratować się podczas wywózki z Umschlagplatzu (odbywał się tu załadunek Żydów wywożonych do obozu), a później uciec z getta i przez kilka miesięcy, dzięki pomocy Polaków, ukrywać się w prywatnych mieszkaniach po "aryjskiej stronie".
Z opowieści bohatera wyłaniają się różne typy zachowań w getcie wobec codziennej grozy. Np. ze strachu matka udusiła własne dziecko, gdy zapłakało wskazując kryjówkę, podczas opróżniania przez Niemców domu, w którym mieszkała rodzina. Także widzimy heroizm, gdy Halina i Henryk - rodzeństwo Szpilmana dobrowolnie zgłosili się do transportu, do obozu, aby być w tej trudnej chwili z całą rodziną.
Film przedstawia więc różne wizerunki Żydów. Można zobaczyć szaleńców, ludzi walczących o godną śmierć, ale także nędzne kreatury, które sprzedają się Niemcom. Jedni, jak Szpilman, próbują po prostu przetrwać, inni umierają z głodu, a kolejni całkiem nieźle się bawią.
Po upadku Powstania Warszawskiego Szpilman koczował przez kilka miesięcy w ruinach miasta. W jednym z budynków znalazł schronienie. Jednak okazało się, że mieścił się tam niemiecki sztab. Po pewnym czasie został przyłapany przez niemieckiego kapitana, ale dzięki Wilmowi Hosenfeldow przetrwał, gdyż ten miłośnik Chopina, nie wydał go przełożonym, tylko zaopatrzył w żywność.
Film Polańskiego pokazał tragedię wojny, Holocaustu poprzez pryzmat jednej osoby, tytułowego pianista, który nie biorąc udziału w działaniach wojennych, walczył o siebie i swoje człowieczeństwo. Pokazał postaci odbiegające od utrwalonego stereotypu okrutnych Niemców (kapitan Wilm Hosenfeld) i szlachetnych Polaków (Dorota i Michał ,jej mąż).
