- dynamiczny rozwój Zachodu i osłabnięcie gospodarek współpracujacych z ZSRR
- zacofanie i słaba infrastruktura przemysłowa
- zmiany społeczno-obyczajowe
- niezadowolenie z władzy w Związku Radzieckim
- wzrost potrzeb obywateli, widzących życie w innych częściach świata
- wycieńczające działania zimnej wojny
- konflikty wewnętrzne wśród władzy i społeczeństwa
