👤

przygotuj 2 wybrane bajki Ignacego Krasickiego i wyszukaj informacje o autorze bajek

Odpowiedź :

Pan i pies

Bohaterem bajki jest pies strzegący nocą domu przed złodziejami. Wykonywał swą pracę rzetelnie, szczekając całą noc. Nazajutrz został zbity za to, że obudził pana. Gdy następnej nocy nie szczekał, złodziej okradł dom. Pies znów został zbity, bo nie ostrzegł pana. Pies jest tutaj alegorią wierności i posłuszeństwa. Wadą pana jest głupota, bezmyślność.

Przedstawiona w bajce sytuacja ukazuje okrutną prawdę, że sługa w relacji z panem zawsze przegrywa. Niezależnie od tego, czy rzetelnie wykona obowiązki, czy je zaniedba, zostaje ukarany. Morał dla ludzi współczesnych może też brzmieć tak: często gniewamy się na kogoś, kto nas ostrzega, a potem mamy pretensje, że nas właśnie nie ostrzegł. Bajka ma uniwersalną wymowę, jest aktualna. Zawiera ostrzeżenie: postępuj konsekwentnie, słuchaj rad innych.

Utwór jest trzynastozgłoskowcem zapisanym w czterech wersach.

Ptaszki w klatce

Bajka zapisana w formie dialogu młodego i starego czyżyka. Ptaki znajdują się w klatce. Kontrast ptaków wynika nie tylko z wieku, ale także z różnicy poglądów na temat wolności. Stary czyżyk to alegoria patrioty; młody czyżyk jest alegorią młodego Polaka, który przyzwyczaił się do sytuacji, w jakiej się znajduje. Wadą młodego czyżyka jest bezmyślność, uleganie wpływom.

Pouczeniem w bajce jest myśl, że do niewoli można się przyzwyczaić, zwłaszcza jeśli nie pamięta się wolności. Morał zawiera przestrogę dla zniewolonego narodu (odniesienie poety do rozbioru Polski).

Ta bajka również zachowała swoją aktualność, dziś można w niej odnaleźć prawdę: trzeba uważać, by nie przyzwyczaić się do niewygodnej, złej sytuacji, żeby nie uznawać tego, co negatywne, za normalne i właściwe. Bajka ma także sens alegoryczny: to opis sytuacji w zniewolonej ojczyźnie (Polska była wówczas pod zaborami), w której młodym Polakom groziło wynarodowienie, utrata tożsamości narodowej. Bajka zawiera ostrzeżenie: traktuj świat z dystansem, nie wyrzekaj się własnego zdania, ceń wolność.

Ignacy Krasicki

Ignacy Krasicki to polski pisarz, poeta i encyklopedysta, arcybiskup gnieźnieński. Jest autorem wielu powieści, bajek, poematów i satyr, między innymi „Monachomachii”, „Mikołaja Doświadczyńskiego przypadków”, „Myszeidy”, „Powiastek wschodnich” oraz „Bajek i przypowieści”.

Ignacy Błażej Franciszek Krasicki herbu Rogala urodził się 3 lutego 1735 roku w Dubiecku, w województwie podkarpackim. Nauki pobierał w kolegium jezuickim we Lwowie oraz seminarium misjonarzy w Warszawie – w 1759 roku przyjął święcenia kapłańskie i jeszcze w tym samym roku udał się na studia do Rzymu. Po powrocie został sekretarzem prymasa Władysława Aleksandra Łubieńskiego, a w 1765 roku został kapelanem królewskim Stanisława Augusta Poniatowskiego oraz biskupem warmińskim. W 1795 roku został arcybiskupem gnieźnieńskim.

Krasicki był współzałożycielem i felietonistą „Monitora”, najważniejszego czasopisma epoki oświecenia; później był również wydawcą czasopisma „Co tydzień”. Jako pisarz zadebiutował w latach siedemdziesiątych XVIII wieku strofą „Hymn do miłości Ojczyzny”, którą wygłosił osobiście podczas jednego z obiadów czwartkowych u króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, których był częstym bywalcem, a czasem i organizatorem. „Hymn do miłości Ojczyzny” pojawił się później w opublikowanym w 1775 roku poemacie heroikomicznym „Myszeida”. Rok później ukazała się powieść „Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki”, która uznawana jest za pierwszą nowożytną powieść polską. Następnymi powieściami pióra Ignacego Krasickiego były między innymi utwory „Pan Podstoli”, oraz „Historia”.

Ignacy Krasicki jest jednak znany przede wszystkim ze swoim poematów. Najbardziej znany jest poemat heroikomiczny „Monachomachia”, będący drwiną z głupoty i nieróbstwa zakonów żebrzących. Publikacja ta wywołała lekki skandal obyczajowy. Ważnym punktem w dorobku literackim Krasickiego jest także poemat historyczny „Wojna chocimska”. Pisarz jest również znany z bajek, które w jego wykonaniu są przykładem mistrzostwa formy bajki epigramatycznej; wśród bajek Ignacego Krasickiego znajdują się takie utwory jak „Jagnię i wilcy”, „Kulawy i ślepy”, „Ptaszki w klatce” oraz „Kruk i lis”.

Krasicki pisał też utwory sceniczne, jak „Solenizant”, „Mędrzec” oraz „Krosienka”, a także satyry, wiersze i listy. Jest czołowym reprezentantem polskiego oświecenia i najwybitniejszym przedstawicielem klasycyzmu stanisławowskiego; swoim bystrym i czujnym okiem obserwował społeczeństwo, którego przywary starał się piętnować, często przy pomocy ironii, drwiny i żartu.

Ignacy Krasicki zmarł 14 marca 1801 roku w Berlinie