Odpowiedź:
Podhalańska gwara jest jedną z gwar dialektu małopolskiego. Jest to najżywsza i najlepiej zachowana do dziś gwara góralska, za której popularyzację w dużej mierze odpowiadał poeta Kazimierz Przerwa-Tetmajer. Cieszyła się ona dużym zainteresowaniem w okresie Młodej Polski.
Choć w Zakopanem została dość zniekształcona, w regionie Kościeliska nadal można słyszeć autentyczną, regionalną mowę. W gwarze podhalańskiej bardzo powszechne jest mazurzenie, czyli proces fonetyczny polegający na wymawianiu głosek zębowych, jak 'c', 's', 'z', 'dz', zamiast spółgłosek dziąsłowych 'cz', 'sz', 'ż','dż'. Ponadto charakterystycznym zabiegiem dla mieszkańców małopolski jest fonetyka międzywyrazowa udźwięczniająca, np. „skoroź uwidziała” zamiast „skoroś uwidziała”. Spółgłoskę „ch” wymawia się jako „k”, natomiast „k” stojące przed literą „l”, wymawia się jako „f”.
To tylko kilka z wielu elementów gramatycznych, fonetycznych i zwyczajowych – jest ich wszystkich bardzo dużo! Prócz wymowy, w dialekcie małopolskim różni się również zapis wielu słów, w których pojawiają się znaki, niewystępujące w słowniku języka polskiego.
Skład kapeli - Pryma
W skład kapeli góralskiej wchodzą czterej muzykanci. Najwyżej ceniony jest prymista, który gra melodię prowadzącą. Od niego zależy i jego indywidualności muzycznej, charakter całej kapeli. On z reguły dobiera skład "muzyki". Zresztą, w dawnej gwarze góralskiej "muzyka" (ten muzyka) oznaczało właśnie prymistę. Może on, w razie potrzeby zastąpić każdego muzyka w zespole, zaś sam ma do dyspozycji jednego lub dwóch "przeręcacy" czyli zastępców. Skrzypek góralski tradycyjnie trzyma skrzypce oparte na barku lub piersi. Ułatwia mu to grę, gdyż przeważnie używa się tylko 3 z 4 strun.
Sekunda
Sekundem nazywa się drugie skrzypce. Uzupełniają one luki pomiędzy melodią prymy i rytmiczną podstawą basów, wraz z którymi tworzą sekcję rytmiczną oraz instrumentalny akompaniament muzyki góralskiej, dlatego każdy sekundzista powinien umieć zastąpić basistę. Przy graniu sekundy, muzycy opierają skrzypce nisko na piersi, aby łatwiej było im grać na niższych strunach.
Basy
Według muzyków góralskich najprościej jest nauczyć się grać na basach, gdyż wystarczy umieć tylko kilka podstawowych schematów rytmiczno-melodycznych. Niepotrzebna jest tu wirtuoza, gdyż struny skraca się wszystkie naraz, przyciskając płasko położonymi palcami. Instrument przypomina "mały kontrabas", bez nóżki. Struny wykonane są z owczych jelit. Tak samo, jak i skrzypce, czy gęśle, budowane są z drzewa jesionowego, jaworowego lub świerkowego.
Wyjaśnienie: