1. Jak rozumiesz tytuł utworu?

2. Podaj przynajmniej dwa argumenty, świadczące o tym,

że tekst można traktować jako swoistą parodię dokumentu prawnego.

3. Jak podmiot liryczny charakteryzuje siebie, co mówi o sobie?

Zacytuj przynajmniej cztery określenia i skomentuj je.

4. „Wielki testament” Villona to swoista prowokacja obyczajowa, artystyczna,

znajdziemy tu fragmenty satyryczne.

Czy możemy powiedzieć, że dzieło to ma także charakter autobiograficzny?

Odpowiedź krótko uzasadnij.

5. Jakie dominujące motywy zauważasz w przytoczonym fragmencie „Wielkiego testamentu”?

6. Ballada to typowy gatunek średniowiecznej poezji francuskiej. Villon często wprowadza do swego utworu ballady. Podaj przynajmniej dwie charakterystyczne cechy ballady, które zauważasz w „Balladzie o paniach minionego czasu”.

7. Wymień przynajmniej trzy środki stylistyczne zastosowane w „Balladzie o paniach …”.

8. Co wylicza autor w balladzie i jaką funkcję pełni to wyliczanie?

Odpowiedz jednym zdaniem.

9. Jaka jest funkcja pytań retorycznych w „Balladzie o paniach minionego czasu”?

Odpowiedz jednym zdaniem.

10. Jaką rolę w balladzie Villona pełnią powtarzające się słowa, które można potraktować jako refren ( Ach, gdzie są niegdysiejsze śniegi!)? Wymień przynajmniej dwie jego funkcje.

11. Skomentuj jednym zdaniem Przesłanie „Ballady o paniach minionego czasu”.

12. Odpowiedz jednym zdaniem, co jest tematem „Ballady o paniach minionego czasu”.

13. Fragment CLXXVIII i następujące po nim RONDO to epitafium. Co to jest epitafium?

14. Wymień przynajmniej dwie cechy epitafium Villona, które są zgodne z kanonami gatunku,

i dwie cechy różniące klasyczne epitafium i tekst Villona.

15. Zacytuj fragment, w którym Villon opisuje swoją agonię.

16. Co mówi Villon o śmierci? Podaj dwa przykłady z odniesieniami do tekstu.

17. Podaj przynajmniej jeden argument świadczący o tym, że podmiot liryczny ceni życie ziemskie i jest przywiązany do jego uroków.

18. Zacytuj i skomentuj jeden fragment, w którym podmiot liryczny mówi o Bogu.

19. Jak możesz określić nastrój w utworze Villona? Podaj przynajmniej dwa określenia.

20. W poezji Villona styl niski przeplata się z wysokim.

Podaj przykład stylu niskiego i stylu wysokiego.

21. (…)ciało grzeszne zdaje/Ziemi, wielmożney rodzicielce:/Robactwo się ta niem nie naie

– takie poczucie humoru towarzyszy Villonowi. Określ humor Villona i wskaż innego pisarza,

któremu towarzyszy podobne poczucie humoru.

22. Podaj przynajmniej cztery cechy średniowiecznej wizji świata bądź średniowiecznej poetyki, które można znaleźć w utworze Villona. X

Chocia niewiele ia posiadam

Mienia, którego bych mógł zażyć,

Póki rozumu pełnią władam,

Z tego, czem raczył mnie obdarzyć

Bóg (ludzie mało!), w mey niedoley

Spisuję ów testament walny,

Na znak ostatniey moiey woley,

Iedyny y nieodwołalny.

XIV

Iam grzesznik, złego ładem struty,

Iednak Bóg nie chce mey katuszy,

Lecz nawrócenia y pokuty,

Y widzi, aza z szczerey duszy

Czy z nagabywań k'niemu dążę;

Toć, ieśli weźrzy w me sumienie, Snadno z występku mię rozwiąże Y ześle na mnie przebaczenie.

XXXIX

Wiem, że bogate y ubogie, Mądre, szalone, świeckie, xiędze, Hoyne y skąpe, tanie, drogie,

Małe y duże, pychy, nędze, Damy z kołnierzem w zmyślne rurki - Iakietamkolwiek godło czyie - Iedwabie czy siermiężne burki:

Wszystko dołapi śmierć za szyie.

XL Umarł y Paris, y Helena;

Kto bądź umiera, w męce schodzi;

Czy mu serdeczna pęknie wena1, Czy wnętrze żółcią się zasmrodzi, Skona, złym potem uznoiony! Nikt nie wspomoże nieszczęsnego, Bo nie masz siestry, dzieci, żony, By chcieli stanąć w tem za niego.

BALLADA

O PANIACH MINIONEGO CZASU Powiedz mi, gdzie y w iakiey ziemi Iest Flora2, rzymska krasawica;

Archippa3, cud między cudnemi, Tais4, stryieczna iey siestrzyca? Ty, Echo5, co głos wracasz skory, Gdy pomknie nad strumienia biegi, Mów, gdzie są Piękne dawney pory?... Ach, gdzie są niegdysieysze śniegi!

Powiedzcie, kędy iest uczona Helois6, dla miłości którey Abeylart Piotr, zmienion w kapłona, Żal swóy w klasztorne zamknął mury? 1 Żyła, aorta 2 Rzymska kurtyzana 3 Błąd poety, chodzi o urodziwego Alcybiadesa, ucznia Sokratesa 4 Słynna kurtyzana z czasów Aleksandra Wielkiego 5 Imię nimfy powtarzającej cudze słowa 6 Kochanka filozofa średniowiecznego, Piotra Abelarda (XII w.), wykastrowanego z zemsty przez rodzinę Heloizy Podobnież, gdzie ta monarchini7, Co, śmiertelnemi szyiąc ściegi Worek, gachowi grób zeń czyni?... Ach, gdzie są niegdysieysze śniegi!

Królowa Blanka8, iak liliia, Syrenim głosem zawodząca, Berta9 o wielkiey stopie, Liia,

Bietris, Arambur, Alys wrząca, Iohanna10, co w mężczyźńskiey szacie Anglików gnata precz szeregi, Gdzież są? Wy mówcie, ieśli znacie.. Ach, gdzie są niegdysieysze śniegi!

Przesłanie

Nie pytay, kędy hoże dziewki Idą stąd y na iakie brzegi, Iżbyś nie wspomniał tey przyśpiewki Ach, gdzie są niegdysieysze śniegi!

LXXXVI

Item11, me ciało grzeszne zdaię

Ziemi, wielmożney rodzicielce;

Robactwo się ta niem nie naie, Głód ie wysuszył nazbyt wielu Niechże ie przyimie żyzne łono;

Co z ziemi, w ziemię się obraca;

Wszelka rzecz, słusznie mówią pono, Chętnie do swego mieścca wraca.

PIOSNKA LUB RACZEY RONDO12

Śmierci, dayże mi odpocznienie,

Ty, coś wydarła mi mą miłą.

Ieszcze cię to nie nasyciło,

Ieszcześ na moie chciwa mdlenie?

Wnet dech twóy z świata mnie wyżenie,

Lecz cóż ci życie iey wadziło,

Śmierci...

W dwoygu nas iedno sercu biło;.

Gdy zmarło, trzebaż i mnie tchnienie

Wyprzeć lub istnieć iak te cienie,

Które twe giezło pobłądziło,

Śmierci...

CLXXVII

Item, chcę, aby na mym grobie

Tę, co tu podam, zwrotkę małą

W dość znacznym kształcie y sposobie

Spisano [...]

CLXXV

TU LEGŁ, Z AMORA DŁONI SROGIEY,

Z SERCEM BOLEŚNIE SKALECZONEM

ZACZYNA LICHY Y UBOGI, CO BYŁ FRANCISZKIEM ZWAN WILONEM;

ZIEMI NIE POSIADŁ NI ZAGONA, ODDAWAŁ WSZYSTKO: CHLEB, KOSZYCZEK, STÓŁ. ANO TEDY, ZA WILONA, ODMÓWCIE BOGU TEN WIERSZYCZEK 7 Może Małgorzata Burgundzka, może Joanna Nawarska 8 Blanka Bastylska, królowa Francji (XII – XIII w.) 9 Legendarna matka Karola Wielkiego 10 Joanna d`Arc, zwana Dziewicą Orleańska (XVw.) 11 Łac. : także, tak samo, 12 Rondo – średniowieczna forma poezji francuskiej RONDO

DAY BÓG SPOCZYNEK ZASŁUŻONY,

ŚWIATŁOŚĆ Y POKÓY WIEKUISTY

TEMU, CO PŁUGA ANI BRONY

NIE POSIADŁ, NI KOSZULI CZYSTEY;

NAGI, DO SKÓRY OGOLONY,

NA SPOSÓB RZEPY OBŁUSZCZONEY,

DAY BÓG SPOCZYNEK ZASŁUŻONY!

SROGIM WYROKIEM RZEPĘDZONY, WBREW APELACYI UROCZYSTEY, W SAM ZADEK CELNIE UGODZONY, BŁĄKAŁ SIĘ TUŁACZ WIEKUISTY. DAY BÓG SPOCZYNEK ZASŁUŻONY... Błagampotrzebuje to na dziś