W II połowie II w.n.e. rozpoczęły się liczne najazdy barbarzyńców. Byli to głównie Goci i Jazygowie. Najeżdżali oni tereny Bałkanów oraz północną Azję Mniejszą. Z kolei Brytanię pustoszyli Sasi, zaś Frankowie Belgię i Galię. Galię łupili także Alamnowie. Z Azji przybywali Gepidowie i Herulowie. Na Mezopotamię i Syrię napadali Sasanidzi z Persji.
Rzym czynił z nich osadników albo wcielał do swojej armii. Jeńców zamieniał zaś w niewolników.
Taktyką barbarzyńców był atak w grupach, co było bardziej skuteczne z ich strony, zaś bardziej dotkliwe ze strony napadanych.
Barbarzyńców były tak duże ilości, że np. Goci ze Skandynawii i inni Germanowie stworzyli coś na kształt łuku plemion germańskich, który sięgał od Morza Czarnego po Morze Północne.
Rzymianie nie mogli się obronić przed barbarzyńcami. Na zachodzie oprócz legalnych władców (cesarzy) rządzili uzurpatorzy - w Galii, Hiszpanii, Brytanii. W III w.n.e nastąpił kolejny najazd barbarzyńców na Galię (Germanowie, Wandalowie, Burgundowie). Dzięki zapobiegliwości i mądrości cesarzy imperium nadal trwało. Cesarstwo wzmocniło władzę i scentralizowało się. Powstał dominat - nowy ustrój, monarchia absolutna.
W IV w.n.e. nad Morzem Czarnym pojawili się Hunowie. Barbarzyńcy opanowali słabszą (zachodnią) część cesarstwa. Ta część cesarstwa usamodzielniła się, powstały państwa germańskie, państwo Franków. Cesarz rządził już tylko Italią. Z czasem abdykował, a zachodnie cesarstwo upadło. Na wschodzie trwało dalej.
